ซ่อมหลังคา เมื่อไหรดี? มาเริ่มเช็คสุขภาพ หลังคาว่าป่วยระดับไหน ?

บทความอัพเดทล่าสุดเมื่อ June 29, 2023

ซ่อมหลังคา เมื่อไหรดี? มาเริ่มเช็คสุขภาพ หลังคาว่าป่วยระดับไหน ?

ซ่อมหลังคา เป็นเรื่องน่าหนักใจเพราะไม่รู้ว่าจะต้องเริ่มตรงไหนดี หากให้นับความสำคัญส่วนต่างๆของบ้าน “หลังคา” ถือว่ามีส่วนสำคัญมากที่สุด เพราะช่วยปกป้องพื้นที่ภายในบ้านจากสภาพอากาศข้างนอก แล้วยังเปรียบเสมือนกับหน้าตาของบ้านอีกด้วย แต่หลังคาที่ทนแดด ทนฝนมาเป็นระยะกว่า 10 ปี ย่อมต้องเสื่อมอายุการใช้งานไปตามกาลเวลา และปัญหาที่เกิดจากการก่อสร้างไม่มีคุณภาพ วัสดุที่นำมาใช้ไม่ได้มาตรฐาน ย่อมส่งปัญหาให้หลังคาเกิดปัญหารั่วซึม เก่า เสื่อมโทรมได้ง่ายขึ้น ฉะนั้นเจ้าของบ้านจึงต้องหมั่นคอยตรวจเช็คและซ่อมแซมหลังคาบ้านอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะบ้านเก่าที่มักเกิดปัญหานี้บ่อย แล้วเมื่อพบปัญหาก็ให้รีบดำเนินการซ่อมแซมทันที หากยิ่งนิ่งนอนใจปล่อยเอาไว้คิดว่าชำรุดเพียงเล็กน้อย เก็บไว้ก่อนค่อยทำ ท้ายสุดแล้วมันก็จะลุกลามเป็นปัญหาใหญ่ หลังคาบ้านอาจจะชำรุดหนักขึ้น กระทบไปถึงพื้นที่ส่วนอื่นภายในบ้านเสียหายตามไปด้วย แถมยังซ่อมแซมได้ยากมากขึ้น

---

สาเหตุของหลังคารั่วเกิดขึ้นจากอะไร

1. กระเบื้องหลังคาเกิดการแตกร้าว สาเหตุจากได้รับแรงกระแทกด้วยบางสิ่งบางอย่าง เช่น ลูกเห็บ หรือกิ่งไม้ ทำให้กระเบื้องมีรอยแตก กระทั่งทะลุเป็นรู อาจทำให้น้ำฝนรั่วซึม รวมทั้งเศษฝุ่นผงจากภายนอกลอยเข้ามาสู่ตัวบ้าน
2. ปูนที่ใช้สำหรับยึดครอบกระเบื้องแตกหัก หรือซึมน้ำ
3. อุปกรณ์บนหลังคาเกิดเสื่อมสภาพ หรือโดนสัตว์กัดทำลายให้เกิดความเสียหาย เช่น แผ่นปิดรอยต่อ แผ่นกาวติดครอบสันหลังคา
4. การติดตั้งไม่ถูกวิธี รวมทั้งอุปกรณ์ที่นำมาใช้ไม่ได้มาตรฐานตั้งแต่ช่วงแรก ส่งผลกระทบให้เกิดปัญหาในระยะยาว

---

เริ่มตรวจสอบว่าหลังคาบ้านคุณป่วยในระดับไหน?

ระยะที่ 1 เริ่มต้นป่วย

อาการ : สิ่งที่จะเตือนให้เจ้าของบ้านทราบในระยะนี้ คือเสียง  เช่น เสียงน้ำไหล หรือเสียงน้ำหยดกระทบกับฝ้าเวลาฝนตก โดยจะเกิดคราบสีน้ำตาลบนฝ้าเล็กน้อย สาเหตุมาจากฝ้าจะดูดซับน้ำที่ไหลงซึมลงมา ซึ่งต้องใช้ระยะเวลาสักพักถึงจะปรากฎคราบออกมาให้เห็น ถึงแม้ว่าคราบนั้นอาจจะดูเล็กน้อยแต่สามารถคาดเดาได้ว่าหลังคาบริเวณนั้นผ่านการรั่วซึมมาได้สักระยะแล้ว แต่ถ้าได้ยินแค่เสียงไม่มีคราบแสดงว่าหลังคาเพิ่งจะเริ่มรั่ว ควรดำเนินการซ่อมแซมในทันที เพราะหากปล่อยเอาไว้จะทำให้ฝ้า เพดาน บวม เสียรูปทรง ทะลุลงมาได้ เนื่องจากฝ้าพวกนี้มักจะทำมาจากแผ่นยิปซั่มจึงไม่ค่อยทนกับน้ำเท่าที่ควร

วิธีการรักษา : ถ้าทราบก่อนในช่วงระยะนี้ถือว่าโชคดีเพราะทรัพย์สินในบ้านยังไม่เสียหายจากน้ำรั่วซึม ดังนั้นให้ว่าจ้างช่างผู้เชี่ยวชาญมาสำรวจและซ่อมแซมหลังคาตรงจุดที่รั่วซึม โดยอาจจะแค่เปลี่ยนเฉพาะวัสดุอุปกรณ์ที่ชำรุดเสียหาย หลังจากนั้นก็นำสีมาปิดทับบริเวณคราบน้ำก็ถือว่าเสร็จสิ้น

---

ระยะที่ 2 ขั้นป่วยลุกลาม

อาการ : ในระยะนี้จะสามารถสังเกตเห็นรอยคราบน้ำที่ฝ้าเพดานได้ชัดเจนขึ้น อันเนื่องมาจากมีน้ำหยดหรือรั่วซึมลงมาเวลาที่ฝนตกแล้วฝ้าเพดานเริ่มซับน้ำไม่อยู่ ยิ่งเกิดคราบน้ำสีเข้มมากเท่าไหร่แสดงว่าฝ้ามีการซับน้ำไว้เยอะ มีความเป็นไปได้ว่าฝ้าใกล้จะทะลุลงมา และอาจทำให้ลุกลามไปส่วนอื่นๆได้ สำหรับบ้านไหนที่ไม่พบคราบน้ำแต่กลับพบว่าเฟอร์นิเจอร์เกิดการบวม มีกลิ่นอับชื้น และเชื้อราขึ้น เป็นไปได้ว่าหลังคาเกิดการรั่วซึมในบริเวณที่ติดตั้งของเฟอร์นิเจอร์นั้น หรือบางบ้านอาจเจอปัญหาดวงไฟดับเป็นบางดวง คาดว่าเป็นเพราะมีน้ำซึมเข้าไปโดนบริเวณหลอดไฟแล้วเกิดการลัดวงจรขึ้นส่งผลให้ไฟดับ นอกจากนั้นถ้าฝ้าเพดานทะลุร่วงหล่นลงมา ทำให้พื้นไม้และอุปกรณ์ต่างๆเกิดความเสียหาย พร้อมกับต้องเสียเงินค่าซ่อมแซมอีกต่างหาก

วิธีการรักษา : ช่วงที่ฝนตกสามารถแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าด้วยการใช้ภาชนะหรือแผ่นยางเพื่อรองรับน้ำ แล้วควรรีบแก้ไขปัญหาในเชิงโครงสร้างอย่างเร่งด่วน โดยการติดต่อผู้เชี่ยวชาญเพื่อมาทำการสำรวจและซ่อมแซมหลังคาที่เกิดการรั่วซึมในทันที อีกทั้งควรใช้ช่างที่มีประสบการณ์ ซ่อมครั้งเดียว เพราะถ้าซ่อมไม่ดีปัญหารั่วซึมก็ยังคงไม่หมดไปอย่างแน่นอน

---

ระยะที่ 3 ระยะสุดท้าย

อาการ : เปรียบกับสุขภาพของมนุษย์ระยะนี้ถือได้ว่าสาหัสมากที่สุด เพราะฝ้าเพดานอาจถึงขั้นทะลุจนเป็นโพรงเกิดคราบน้ำสีน้ำตาลเข้มชัดเจนในหลายตำแหน่ง และไหลลงมาตามผนัง ซึ่งบ่งบอกได้ว่าปัญหารั่วซึมสะสมมาเป็นเวลานานนับปี เวลาฝนตกจะเกิดน้ำนองไปทั่วทั้งบริเวณบ้าน อาจมีสิ่งสกปรกมาพร้อมกับน้ำฝนรวมทั้งมีสัตว์ เช่น หนู งู นก กระรอก แอบเข้ามาซ่อนตัวอยู่ใต้หลังคา

วิธีการรักษา : แก้ไขปัญหาด้วยการปิดรูที่รั่วเสียก่อนด้วยการนำผ้าใบปิดหรือแผ่นยางอุด พร้อมกับเตรียมภาชนะมารองรับน้ำ หลังจากนั้นก็ให้รีบจ้างช่างมาซ่อมหลังคาและเปลี่ยนฝ้าเพดานอย่างเร่งด่วน ในบางกรณีที่เสียหายหลายจุด ต้องดำเนินการเปลี่ยนกระเบื้องหลังคา และอุปกรณ์อื่นๆที่ชำรุดไปพร้อมกันเลยทีเดียว

---

หลายคนอาจคิดไม่ถึงว่าหลังคารั่วมักเกิดปัญหาตามมามากมายกว่าที่คิดยิ่งนัก ถึงแม้ว่าในช่วงแรกเหมือนจะไม่กระทบกับชีวิตประจำวันมากนัก แต่หากปล่อยทิ้งไว้จนกลายเป็นปัญหาลุกลามใหญ่โต ซึ่งจะทำให้เสียค่าใช้จ่ายเพิ่มมากขึ้น แถมยังเสียเวลาไปโดยไม่จำเป็น ฉะนั้นจึงไม่ควรปล่อยปละละเลยโดยเด็ดขาด เมื่อตรวจพบปัญหาระยะใดก็ตามแต่ควรรีบแก้ไขในทันที จะได้ช่วยเซฟเรื่องของค่าใช้จ่ายและทำให้บ้านไมผุพังไปก่อนกาลเวลาค่ะ

---

หาหลังคารั่วที่เกิดจากโครงสร้าง มีวิธีแก้ไขอย่างไร

การให้ความสำคัญกับโครงสร้างบ้านเมื่อก่อสร้างบ้านเป็นสิ่งสำคัญ เพราะหากไม่ให้ความสำคัญกับโครงสร้างบ้านอาจเกิดผลกระทบที่เป็นปัญหาเรื้อรังในระยะยาวได้ และการแก้ไขซ่อมแซมบ้านก็เป็นเรื่องที่ยุ่งยากและมีค่าใช้จ่ายสูง ในการสร้างโครงหลังคา ต้องใช้วัสดุที่รองรับน้ำหนักกระเบื้องและยึดผืนหลังคาไว้กับตัวบ้านไม่ให้เกิดการปลิวหรือตกหล่นไปตามแรงลม โครงหลังคาเดิมใช้ไม้เนื้อแข็งและยึดโครงไว้ด้วยตะปู แต่ปัจจุบันใช้เหล็กรูปพรรณแทน

การคำนวณและการออกแบบโครงหลังคาเหล็กรูปพรรณจำเป็นต้องถูกต้องเพื่อให้ได้โครงหลังคาที่มั่นคงแข็งแรง หากคำนวณผิดพลาดอาจส่งผลให้โครงหลังคาแอ่น กระเบื้องตกร่อง หรือเกิดปัญหาน้ำรั่วซึมได้ การใช้เหล็กโครงหลังคารูปพรรณต้องเผชิญกับปัญหาของสนิมที่ทำให้โครงเหล็กผุกร่อนและทาสีกันสนิมไม่เรียบร้อย นอกจากนี้ยังมีปัญหารับแรงในอนาคตที่อาจทำให้โครงหลังคารูปพรรณแอ่น กระเบื้องตกร่อง และเกิดปัญหารั่วซึมเรื้อรังได้ด้วย

---

เคล็ดลับการเลือกวัสดุมุงหลังคา

การเลือกวัสดุมุงหลังคาเป็นสิ่งสำคัญในการสร้างบ้าน เพื่อให้โดดเด่น สวยงาม แตกต่างจากบ้านอื่น สำหรับวิธีการเลือกวัสดุมุงหลังคาควรพิจารณาอย่างไร และใช้อะไรเป็นเกณฑ์ในการเลือก คำถามนี้เป็นสิ่งที่ควรพิจารณาก่อนเลือกวัสดุมุงหลังคา บริษัทผลิตกระเบื้องหลังคาได้พัฒนาและคิดค้นรูปแบบของกระเบื้องหลังคาให้มีหลากหลายรูปทรงและพื้นผิว เพื่อให้เจ้าของบ้านสามารถเลือกได้ตามความชอบและสไตล์บ้านของตนเอง โดยกระเบื้องรูปทรงข้าวหลามตัดเหมาะสมกับบ้านสไตล์โคโลเนียลและไทยประยุกต์ กระเบื้องลายไม้เหมาะกับบ้านสไตล์เนเชอรัล

ส่วนบ้านสไตล์โมเดิร์นควรใช้เป็นกระเบื้องแผ่นเรียบ การเลือกสีกระเบื้องหลังคาควรเหมาะสมกับสีของตัวบ้าน เพื่อไม่ให้บ้านดูทึบจนเกินไป แต่หากเจ้าของบ้านชอบสีสันสดใสเช่นสีฟ้าสด ควรเลือกสีของตัวบ้านที่ออกแนวขาวหรือครีมเพื่อส่งเสริมให้บ้านดูเด่นขึ้น วัสดุมุงหลังคาแต่ละชนิดมีค่ากันความร้อนแตกต่างกัน กระเบื้องหลังคาที่เป็นคอนกรีตมีความแข็งแรง กระเบื้องหลังคาไฟเบอร์ซีเมนต์มีความแข็งแรงแต่บางเบา กระเบื้องหลังคาเซรามิกมีพื้นผิวมันเงาและเป็น Self-Cleaning กระเบื้องหลังคาดินเผาเหมาะกับบ้านสไตล์ย้อนยุคและเข้ากับตัวบ้านได้มากกว่า

---

การซ่อมหลังคาเป็นเรื่องสำคัญมากในบ้าน เพราะหลังคาช่วยปกป้องบ้านจากสภาพอากาศ แต่หลังคาที่เก่าและไม่มีคุณภาพอาจเสื่อมสภาพและเกิดปัญหารั่วซึมได้ง่าย ดังนั้นเจ้าของบ้านควรตรวจสอบหลังคาอย่างสม่ำเสมอและซ่อมแซมทันทีเมื่อพบปัญหา เพื่อป้องกันการเสียหายที่อาจกระทบไปถึงพื้นที่ภายในบ้าน ซึ่งปัญหาที่อาจเกิดขึ้นจากหลังคาเสียหายนั้นก็จะมีตั้งแต่หลังคารั่ว ดำไปจนถึงน้ำซึมเข้าสู่ฝ้าเพดาน โดยปัญหาน้ำซึมนั้นสามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุด้วยกันว่าจะเป็นหลังคารั่วจากโครงสร้างของหลังคาที่ไม่ถูกต้อง ไปจนถึงการเลือกวัสดุมุงหลังคาที่ผิดประเภท รวมถึงความชันของหลังคาอาจจะมากเกินไปหรือน้อยเกินไป ฉะนั้นแล้วสำหรับการติดตั้งหลังคาควรจะเลือกจ้างช่างที่มีความชำนาญ และมีประสบการณ์ เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาเกี่ยวกับเรื่องของน้ำรั่วซึมที่อาจเกิดขึ้นได้ในภายภาคหน้า